สวดมนต์ก่อนนอน

        การไปวัด การไหว้พระสวดมนต์ แผ่เมตตาเป็นกิจกรรมที่ชาวพุทธเราทำอยู่ประจำในชีวิตประจำวัน แต่ปัจจุบันสภาพสังคมที่เปลี่ยนไป  คนมีเวลาน้อยลงและสนใจทำกิจกรรมอื่นกันมากกว่าการไหว้พระสวดมนต์   หรือประกอบกิจกรรมทางศาสนา   บ้านกับวัดเริ่มห่างกันเนื่องจากบริบทของสังคม เศรษฐกิจ โดยภาพรวมของสังคมไทย มีชีวิตความเป็นอยู่เปลี่ยนไปในทุกด้านแต่คุณค่าของศาสนา ยังเป็นเรื่องจำเป็นควบคู่กับการพัฒนาประเทศ เพราะศาสนาเป็นเรื่องของจิตใจ เป็นเรื่องของศีลธรรม คุณธรรม และจริยธรรม เป็นพื้นฐานที่ดีงามให้กับสังคมไทยมาโดยตลอด ดังนั้น การประกอบกิจกรรมทางศาสนาเป็นเรื่องที่พึงปฏิบัติและไม่ใช่เรื่องไกลตัว กระทรวงวัฒนธรรมได้ส่งเสริมให้ประชาชนทุกคนได้มีการปฏิบัติกิจกรรมทางศาสนาที่สามารถปฏิบัติได้เป็นประจำทุกวัน เช่น ทำบุญตักบาตรร่วมพิธีกรรมทางศาสนาในวันสำคัญทางศาสนา ทำสมาธิสวดมนต์ไหว้พระ ฟังเทศน์ ฟังธรรม เพื่อเป็นการพัฒนาคุณภาพชีวิตของคนในชาติ  

        พุทธศาสนิกชนผู้มีความเลื่อมใสมั่นคงในพระพุทธศาสนาก่อนจะออกจากบ้านและก่อนเข้านอน   นิยมสวดมนต์เพื่อทำจิตใจให้สงบ เพราะการสวดมนต์เป็นการสรรเสริญคุณพระรัตนตรัยคือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ บทสวดมนต์นำมาจากพระสูตรต่าง ๆ ในพระไตรปิฎกบ้าง นักปราชญ์ทางพระพุทธศาสนาแต่งขึ้นบ้าง เพื่อใช้สวดในโอกาสต่าง ๆ เป็นอุบายฝึกจิตและฝึกสมาธิได้เป็นอย่างดี เพราะขณะสวดมนต์จิตของผู้สวดจะต้องจดจ่ออยู่ที่บทสวดจึงจะสวดได้อย่างถูกต้อง ถ้าจิตฟุ้งซ่านแล้วก็จะสวดผิดบ่อย ๆ ผู้ที่สวดมนต์เป็นประจำจะได้รับอานิสงส์ต่าง ๆเช่น ตัดความกังวลได้ เพราะขณะสวดจิตระลึกถึงแต่บทสวดปล่อยวางความคิดอย่างอื่น ได้เจริญพุทธานุสสติ เพราะขณะสวดจิตระลึกถึงพระพุทธคุณและคำสั่งสอนของพระพุทธองค์ และจิตเป็นสมาธิมั่นคง จิตจะแน่วแน่อยู่ในอารมณ์เดียว เมื่อสวดเป็นประจำจะทำให้เป็นคนมีจิตมั่นคง เป็นต้น

      การสวดมนต์ก่อนนอนนี้ ชาวพุทธผู้เคร่งครัดในพระศาสนาจะสั่งสอนบุตรหลานของตนให้ปฏิบัติเป็นนิสัยในกิจวัตรประจำวัน   เพราะจะเป็นผลให้ลูกหลานของตนเป็นคนดี มีอารมณ์เยือกเย็นและกตัญญูรู้คุณ เนื่องจากมีหลักยึดเหนี่ยวจิตใจนั่นเองชาวพุทธ นอกจากจะสวดมนต์ประจำวันและก่อนนอนแล้วบางคนอาจจะบูชาพระและสวดมนต์เป็นกรณีพิเศษ เช่นในขณะเกิดความไม่สบายใจหรือก่อนจะตัดสินใจในปัญหาสำคัญ ๆทั้งนี้ เพื่อให้จิตใจสงบ ความไม่สบายใจจะหายไป ทำให้มีสติสามารถตัดสินใจได้ดี

      สำหรับครูอิงแล้ว บทสวดมนต์ที่ใช้เป็นหลัก จะสวดตามลำดับ คือ

๑. บทสวดบูชาพระรัตนตรัย
"อิมินา สักกาเระนะ พุทธัง อภิปูชะยามิ
อิมินา สักกาเระนะ ธัมมัง อภิปูชะยามิ
อิมินา สักกาเระนะ สังฆัง อภิปูชะยามิ" (กราบ)
๒.บทสวดนมัสการพระรัตนตรัย "อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ ภะคะวา พุทธัง ภะคะวันตัง อะภิวาเทมิ (กราบ)
สวาขาโต ภะคะวาตา ธัมโม ธัมมัง นะมัสสามิ (กราบ)
สุปะฏิปัณโณ ภะคะวาโต สาวะกะสังโฆ สังฆังนะมามิ" (กราบ)
๓. บทสวดสรรเสริญและระลึกถึงคุณพระรัตนตรัย อิติปิโส ภะคะวา อะระหัง สัมมา สัมพุทโธ วิชชา จะระณะ สัมปัณโณ สุขโต
โลกะวิทู อนุตตะโร ปุริสะทัมมะสาระถิ สัตถา เทวะมนุสสานัง พุทโธ ภะคะวาติ (กราบ)

สฺวขาโต ภะคะวาตาธัมโม สันทิฏฐิโก อะกาลิโก เอหิปัสสิโก โอปะนะยิโก ปัจจัตตัง
เวทิตัพโพ วิญญูหิติ (กราบ)

สุปะฏิปัณโณ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
อุชุปะฏิปัณโณ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
ญายะปะฏิปัณโณ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
สามีจิปะฏิปัณโณ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
ยะทิทัง จัตตาริ ปุริสะยุคานิ อัฏฐะปุริสะปุคคลา
เอสะ ภะคะวะโต สาวะกะสังโฆ
อาหุเนยโย ปาหุเนยโย ทักขิเนยโย
อัญชลี กะระณีโย อะนุตตะรัง ปุญญักเขตตัง โลกัสสาติ (กราบ)

 แต่ก็มีบทสวดบทหนึ่งที่จำได้ขึ้นใจ คือบทสวดที่สวดมาตั้งแต่เด็ก ๆ สวดพร้อมกับคุณแม่ เป็นบทสวดมนต์แปล (สวดเป็นภาษาใต้ค่ะ) ทุกวันนี้กลับไปเยี่ยมแม่คราใด ก็ยังได้ยินแม่สวดบทนี้เป็นบทเริ่มต้น หลังจากตั้งนโมสามจบแล้ว คือบทนี้ค่ะ

บทนมัสการพระรัตนตรัย

อะระหัง  สัมมาสัมพุทโธ  ภะคะวา

พระผู้มีพระภาคเจ้า, เป็นพระอรหันต์, ดับเพลิงกิเลส เพลิงทุกข์สิ้นเชิง

ตรัสรู้ชอบได้ด้วยพระองค์เอง

พุทธัง  ภะคะวันตัง  อะภิวาเทมิ.

ข้าพเจ้าบูชา ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้านั้น ด้วยเครื่องสักการะเหล่านี้ 

(กราบ)

     สวากขาโต  ภะคะวะตา  ธัมโม

พระธรรม เป็นธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้า, ตรัสไว้ดีแล้ว

ธัมมัง นะมัสสามิ

ข้าพเจ้าบูชา ซึ่งพระธรรมเจ้านั้น ด้วยเครื่องสักการะเหล่านี้ (กราบ)

สุปะฏิปันโน  ภะคะวะโต  สาวะกะสังโฆ

พระสงฆ์สาวกของพระผู้มีพระภาคเจ้า, ปฏิบัติดีแล้ว

สังฆัง  นะมามิ

ข้าพเจ้าบูชา ซึ่งพระสงฆเจ้านั้น ด้วยเครื่องสักการะเหล่านี้  (กราบ)

***ทุกวันนี้ ก็ใช้บทนี้เป็นบทสอนให้ลูก ๆ เริ่มสวดมนต์ค่ะ***

    จากนั้นหากมีเวลาก็จะสวดบทพิเศษ บทอื่น ๆ ตามอัธยาศัยค่ะ

และไม่ลืมแผ่เมตตาหลังสวดมนต์ ถ้าสะดวกก็นั่งสมาธิต่ออีก

สักหน่อย  

      พี่น้องผองเพื่อน สวดมนต์ก่อนนอนบทใดกันบ้าง เล่าสู่กันฟังบ้างสิคะ คือไม่แน่ใจเหมือนกันว่า ที่ปฏิบัติอยู่นั้นถูกต้องหรือไม่